https://134.209.100.241/ https://167.71.197.151 garis4d tancap4d https://rambototo1.xyz/ situs rambototo login rambototo https://nirajmobile.mu/slot-200/ https://coic.com.co/ https://stateoftheplate.info/ https://krs.izzaweb.com/ https://tamaral.com/ladangtoto2/ https://delicio.ro/garis4d/ https://www.livingbooks.com.br/qris/ https://www.livingbooks.com.br/bni4d/ https://www.livingbooks.com.br/dana/ https://www.livingbooks.com.br/jpbos/ https://www.livingbooks.com.br/ufabet/ https://www.livingbooks.com.br/gacor/ https://www.fixxedgaragedoors.com/apk/wdbos/ https://www.fixxedgaragedoors.com/apk/rp888/ https://www.iepcjalisco.org.mx/web/bni4d/index.php https://www.iepcjalisco.org.mx/web/garis/index.php https://www.livingbooks.com.br/jp88/ https://www.livingbooks.com.br/wdbos/ https://www.livingbooks.com.br/garis4d/ https://www.livingbooks.com.br/tante4d/ https://kluth.org/jp88/ https://app.bespokehabitat.com.sg/apk/parlay/ https://app.bespokehabitat.com.sg/apk/garis4d/ https://app.bespokehabitat.com.sg/apk/sbobet88/ https://app.bespokehabitat.com.sg/apk/klik365/ https://app.bespokehabitat.com.sg/apk/liga365/ https://app.bespokehabitat.com.sg/apk/bola88/ https://app.bespokehabitat.com.sg/wdbos/ https://app.bespokehabitat.com.sg/depobos/ https://app.bespokehabitat.com.sg/sg/slot4d/ https://app.bespokehabitat.com.sg/sg/tante4d/ https://rocasstore.info/jp-bos/ https://rocasstore.info/wd-bos/ https://livingbooks.com.br/slot-dana/ https://livingbooks.com.br/slot-dana/rp777/ https://livingbooks.com.br/bola88/ https://livingbooks.com.br/sbobet88/ https://sustaination.id/rp777/ https://sustaination.id/depobos/ https://sustaination.id/wdbos/ https://sustaination.id/raja787/ https://sustaination.id/gacor77/ https://sustaination.id/wp-content/hujantoto/ https://sustaination.id/wp-content/slot777/ https://sustaination.id/wp-content/slot88/ https://sustaination.id/wp-content/prada188/ https://sustaination.id/wp-content/tancap/ https://sustaination.id/wp-content/garis/ https://sustaination.id/wp-content/vinci/ https://www.thanyapura.com/wp-includes/css/linetogel/ https://www.omnivision.net.au/wp-includes/au/dewa787/ https://www.omnivision.net.au/wp-includes/au/prada188/ https://www.omnivision.net.au/wp-includes/au/raja787/ https://sustaination.id/wp-includes/id/hometogel/index.html https://kingymabnews.com/wp-includes/id/danatoto/ https://kingymabnews.com/wp-includes/id/depobos/ https://kingymabnews.com/wp-includes/id/hujantoto/ https://kingymabnews.com/wp-includes/id/linetogel/ https://kingymabnews.com/wp-includes/id/wdbos/ https://kingymabnews.com/wp-includes/id/tancap4d/ https://chulalongkornhospital.go.th/nursing/wp-includes/id/depobos/ https://chulalongkornhospital.go.th/nursing/wp-includes/id/raja787/ https://app.bespokehabitat.com.sg/id/bola88/ https://app.bespokehabitat.com.sg/id/depobos/ https://app.bespokehabitat.com.sg/id/linetogel/ https://app.bespokehabitat.com.sg/id/sbobet88/ https://app.bespokehabitat.com.sg/id/wdbos/ https://app.bespokehabitat.com.sg/id/ziatogel/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/id/tancap4d/ https://bisnis.shaidh.com/id/rambototo/ https://cbt.mts.mpuin-jkt.sch.id/wp-includes/jkt/rambototo/ https://sndortho.com/id/akses/rambototo/ https://sndortho.com/id/login/rambototo/ https://topikbisnis.com/id/rambototo/ https://celebrity.shaidh.com/id/rambototo/ https://shaidh.com/id/rambototo/ https://www.lenterainformasi.com/id/depobos/ https://tekno.wartaindonesiaonline.com/ind/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-content/id/garis4d/ https://thedryerventexpert.com/wp-content/ic/depobos/ https://thedryerventexpert.com/wp-content/ia/depobos/ https://thedryerventexpert.com/wp-content/ib/depobos/ https://thedryerventexpert.com/wp-content/id/depobos/ https://thedryerventexpert.com/wp-content/us/depobos/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/id/danatoto/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/js/ziatogel/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/css/ziatogel/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/id/ziatogel/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/asn/ziatogel/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/blocks/ziatogel/ https://trimoro.com/wp-includes/asn/depobos/ https://trimoro.com/wp-includes/asn/danatoto/ https://trimoro.com/wp-includes/asn/wdbos/ danatoto bokep indo viral xnxx danatoto danatoto danatoto https://trimoro.com/wp-includes/Text/ziatogel/ https://trimoro.com/wp-includes/asn/ziatogel/ https://trimoro.com/wp-includes/cache/ziatogel/ https://www.trimoro.com/wp-includes/fonts/danatoto/ situs bokep viral https://trimoro.com/wp-includes/bin/ziatogel/ danatoto wdbos ziatogel https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/iced/ziatogel/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/iced/depobos/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/iced/ziatogel/ https://trisip.com/main/wp-includes/iced/depobos/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/asn/depobos/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/id/depobos/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/id/garis4d/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/api/danatoto/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/css/depobos/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/api/ziatogel/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/api/depobos https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/wind/depobos/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/wind/danatoto/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/wind/ziatogel/ https://micheauxfilmfest.com/wp-includes/wind/wdbos/ https://analiticabi.com/wp-includes/ice/depobos/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/earth/depobos/ https://stateoftheplate.info/org/depobos/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/depobos/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/bin/depobos/ https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/ID3/depobos/ https://trinitybycc.co.uk slot dana/ wdbos depobos https://kanafurniture.com/wp-content/ziatogel/ https://madanitubaba.sch.id/wp-content/depobos/ https://www.trisip.com/depobos/ https://www.smasmahabodhi.sch.id/wp-content/upload/ https://apdha.org/wp-content/wdbos/ https://apdha.org/wp-content/cache/ https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=pay4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=mpo4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sv388 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=ws168 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet88 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=bola88 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=liga365 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=klik365 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=ligabola https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=ligaboladigital https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=fyp99 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=qq https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=bandarq https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=aduqq https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=pkv poker https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=idn poker https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=poker pkv https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=poker idn https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=bandarqq https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=pokerqq https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=daunqq https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=judi bola https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=judi slot https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=judi casino https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=casino https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=live casino https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=baccarat https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=1x2 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=parlay https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=id gacor https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=akun gacor https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=roullet https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=rolet https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=roulette https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=maxwin https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot dana https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot ovo https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot toto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot gacor https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot pulsa https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot kamboja https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot zeus https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=server thailand https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot cambodia https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot thailand https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=situs toto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=situs togel https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel online https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=spaceman https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=mahjong https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=jdb https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=pg soft https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=pragmatic https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=cq9 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=bet 200 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=scatter hitam https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot resmi https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot88 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot777 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=casino online https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto slot https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet88 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=rp777 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot 5000 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=gacor77 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=bni4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=bca4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=ladangtoto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=ladangtoto2 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot77 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=depobos https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=wdbos https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=linetogel https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=waktogel https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=ziatogel https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=hometogel https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto88 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=coloktoto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=coloksgp https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=colok4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=colokhk https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=hk siang https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=hk malam https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sydney togel https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sydney toto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=china 4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=macau 4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto macau https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=macau toto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sg metro https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto wuhan https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia togel https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia toto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel malaysia https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto malaysia https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=qatar toto https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel qatar https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto qatar https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia siang https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia malam https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=sboslot https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=playstar https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=live22 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=5g games https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot 5g https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=jili https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=joker gaming https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=spade gaming https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=afb365 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=saba sport https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=cmd368 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=cmd 368 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=tf gaming https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=tfgaming https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=capsa susun https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=perang baccarat https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=nowgoal https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel4d https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=zeus 200 https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo gacor https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo terpercaya https://www.trimoro.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo 2024 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=pay4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=mpo4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sv388 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=ws168 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet88 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=bola88 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=liga365 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=klik365 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=ligabola https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=ligaboladigital https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=fyp99 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=qq https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=bandarq https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=aduqq https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=pkv poker https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=idn poker https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=poker pkv https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=poker idn https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=bandarqq https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=pokerqq https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=daunqq https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=judi bola https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=judi slot https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=judi casino https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=casino https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=live casino https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=baccarat https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=1x2 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=parlay https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=id gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=akun gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=roullet https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=rolet https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=roulette https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=maxwin https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot dana https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot ovo https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot toto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot pulsa https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot kamboja https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot zeus https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=server thailand https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot cambodia https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot thailand https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=situs toto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=situs togel https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel online https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=spaceman https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=mahjong https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=jdb https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=pg soft https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=pragmatic https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=cq9 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=bet 200 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=scatter hitam https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot resmi https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot88 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot777 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=casino online https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto slot https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sbobet88 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=rp777 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot 5000 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=gacor77 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=bni4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=bca4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=ladangtoto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=ladangtoto2 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot77 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=depobos gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=wdbos gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=linetogel gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=waktogel gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=ziatogel gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=hometogel gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto88 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=coloktoto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=coloksgp https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=colok4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=colokhk https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=hk siang https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=hk malam https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sydney togel https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sydney toto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=china 4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=macau 4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto macau https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=macau toto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sg metro https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto wuhan https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia togel https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia toto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel malaysia https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto malaysia https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=qatar toto https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel qatar https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=toto qatar https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia siang https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=malaysia malam https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=sboslot https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=playstar https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=live22 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=5g games https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=slot 5g https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=jili https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=joker gaming https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=spade gaming https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=afb365 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=saba sport https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=cmd368 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=cmd 368 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=tf gaming https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=tfgaming https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=capsa susun https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=perang baccarat https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=nowgoal https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=togel4d https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=zeus 200 https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo gacor https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo terpercaya https://www.micheauxfilmfest.com/wp-includes/logs/?ramvin=rambototo 2024 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=pay4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=mpo4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sv388 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=ws168 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sbobet https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sbobet88 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=bola88 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=liga365 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=klik365 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=ligabola https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=ligaboladigital https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=fyp99 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=qq https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=bandarq https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=aduqq https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=pkv poker https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=idn poker https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=poker pkv https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=poker idn https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=bandarqq https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=pokerqq https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=daunqq https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=judi bola https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=judi slot https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=judi casino https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=casino https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=live casino https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=baccarat https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=1x2 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=parlay https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=id gacor https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=akun gacor https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=roullet https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=rolet https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=roulette https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=maxwin https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot dana https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot ovo https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot toto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot gacor https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot pulsa https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot kamboja https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot zeus https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=server thailand https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot cambodia https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot thailand https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=situs toto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=situs togel https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=togel online https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=spaceman https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=mahjong https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=jdb https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=pg soft https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=pragmatic https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=cq9 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=bet 200 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=scatter hitam https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot resmi https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot88 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot777 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=casino online https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=toto slot https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sbobet https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sbobet88 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=rp777 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot 5000 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=gacor77 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=bni4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=bca4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=ladangtoto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=ladangtoto2 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot77 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=depobos https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=wdbos https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=linetogel https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=waktogel https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=ziatogel https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=hometogel https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=toto88 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=coloktoto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=coloksgp https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=colok4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=colokhk https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=hk siang https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=hk malam https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sydney togel https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sydney toto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=china 4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=macau 4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=toto macau https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=macau toto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sg metro https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=toto wuhan https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=malaysia togel https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=malaysia toto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=togel malaysia https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=toto malaysia https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=qatar toto https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=togel qatar https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=toto qatar https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=malaysia siang https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=malaysia malam https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=sboslot https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=playstar https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=live22 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=5g games https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=slot 5g https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=jili https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=joker gaming https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=spade gaming https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=afb365 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=saba sport https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=cmd368 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=cmd 368 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=tf gaming https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=tfgaming https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=capsa susun https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=perang baccarat https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=nowgoal https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=togel4d https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=zeus 200 https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=rambototo https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=rambototo gacor https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=rambototo terpercaya https://creci-pi.org.br/wp-includes/js/cache/?ramvin=rambototo 2024 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=pay4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=mpo4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sv388 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=ws168 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sbobet https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sbobet88 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=bola88 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=liga365 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=klik365 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=ligabola https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=ligaboladigital https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=fyp99 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=qq https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=bandarq https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=aduqq https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=pkv poker https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=idn poker https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=poker pkv https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=poker idn https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=bandarqq https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=pokerqq https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=daunqq https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=judi bola https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=judi slot https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=judi casino https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=casino https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=live casino https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=baccarat https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=1x2 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=parlay https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=id gacor https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=akun gacor https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=roullet https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=rolet https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=roulette https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=maxwin https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot dana https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot ovo https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot toto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot gacor https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot pulsa https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot kamboja https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot zeus https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=server thailand https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot cambodia https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot thailand https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=situs toto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=situs togel https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=togel online https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=spaceman https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=mahjong https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=jdb https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=pg soft https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=pragmatic https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=cq9 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=bet 200 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=scatter hitam https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot resmi https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot88 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot777 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=casino online https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=toto slot https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sbobet https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sbobet88 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=rp777 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot 5000 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=gacor77 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=bni4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=bca4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=ladangtoto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=ladangtoto2 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot77 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=depobos https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=wdbos https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=linetogel https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=waktogel https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=ziatogel https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=hometogel https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=toto88 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=coloktoto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=coloksgp https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=colok4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=colokhk https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=hk siang https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=hk malam https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sydney togel https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sydney toto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=china 4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=macau 4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=toto macau https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=macau toto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sg metro https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=toto wuhan https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=malaysia togel https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=malaysia toto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=togel malaysia https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=toto malaysia https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=qatar toto https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=togel qatar https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=toto qatar https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=malaysia siang https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=malaysia malam https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=sboslot https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=playstar https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=live22 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=5g games https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=slot 5g https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=jili https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=joker gaming https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=spade gaming https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=afb365 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=saba sport https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=cmd368 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=cmd 368 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=tf gaming https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=tfgaming https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=capsa susun https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=perang baccarat https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=nowgoal https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=togel4d https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=zeus 200 https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=rambototo https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=rambototo gacor https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=rambototo terpercaya https://app.bespokehabitat.com.sg/wp-includes/cache/?ramvin=rambototo 2024 http://media.press.discovery.com/ http://facilitydude.com/ http://selleration.com/ http://redowlanalytics.com/ http://skyscraperlive.com/ http://freelancestar.com/ demo slot https://farmasi.ui.ac.id/lagi/ http://parahita.web.id/extra/ https://farmasi.ui.ac.id/common/ slot gacor https://perusahaankontraktorjogja.com/ https://dollyma.com/ slot online slot gacor slot demo https://stikassantoyohanessalib.ac.id/ https://eprcug.org/children/ https://www.azukisaboresdojapao.com.br/ https://lrc.dev.bossdigitalasia.com/ https://www.smasmahabodhi.sch.id/wuhan/ https://restaurant-royal.ch/https://www.fundacionchileverde.cl/https://neurocirugiaendovascular.com/ https://karangpakis-nusawungu.cilacapkab.go.id/https://www.christiansingleswebsite.org/https://litheaclinic.com/

จับกระแสเศรษฐกิจอีสาน (ภาคเกษตร)  ไม่ได้แย่อย่างที่คิด !  รัฐพยุงราคามันประหลัง/ข้าวไปได้ดี

สถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า  2019 จะยังไม่ดีขึ้น แต่การฉีดวัคซีนที่ได้มีการกระจายปริมาณและพื้นที่เพิ่มมากขึ้น ประกอบกับมาตรการควบคุมโรคของรัฐบาลและพื้นที่จังหวัดที่ได้มีการผ่อนปรนมากขึ้น ในทางจิตวิทยาความวิตกกังกลของประชาชนได้ลดลงตามไปด้วย

รายการ “คุยกับขุนลักษณ์” ผ่านแพลทฟอร์มสื่อออนไลน์ท้องถิ่น “อีสานบิซ” ได้จัดทำวาระพิเศษ…จับกระแสเศรษฐกิจ ในแต่ละเซคเตอร์ที่สำคัญของระบบเศรษฐกิจ เพื่อประเมินสถานการณ์เศรษฐกิจเบื้องต้นในภูมิภาคอีสาน โดยเมื่อวันที่ 28 กันยายน 2564  เป็นการเสวนาหัวข้อ ‘เศรษฐกิจภาคการเกษตร’

แม้ว่าตัวเลข  GPP หรือ ผลิตภัณฑ์มวลรวม ภาคการเกษตรจะมีตัวเลขที่ต่ำถ้าเทียบกับภาคอื่นๆ  คนส่วนใหญ่ของประเทศไทยและภูมิภาคอีสาน ก็ยังอยู่กับภาคการเกษตร หากปีไหนผลผลิตทางการเกษตรดีย่อมส่งผลในทางบวกต่อระบบเศรษฐกิจ

ผู้เข้าร่วมเสวนา ประกอบด้วย นายกิตติ กระภูชัย รองผู้อำนวยการฝ่ายบริการ สาขาภาคอีสานตอนบน ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (...) นายสมพร พิมมะสอน หัวหน้ากลุ่มลูกค้าธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร และ นายฉัตรนพวัฒน์ วีระศักดิ์ ประธานคณะกรรมการกลางเกษตรกรจังหวัดขอนแก่น ดำเนินรายการโดย นายเจริญลักษณ์ เพ็ชรประดับ บรรณาธิการอำนวยการอีสานบิซ


(มันสำปะหลัง ยิ้มออก/รัฐประกัน2.5บาท/กก. )

นายสมพร พิมมะสอน หัวหน้ากลุ่มลูกค้าธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (...) .มัญจาคีรี คณะกรรมการมันสปะหลังแปลงใหญ่ อ.มัญจาคีรี กล่าวว่า ปัจจุบันขอนแก่นมีการใช้พื้นที่ปลูกมันสำปะหลังและอ้อย แบ่งเป็นพื้นที่ปลูกอ้อยล้านกว่าไร่ ปลูกมันสำปะหลังสี่แสนกว่าไร่ โดยการใช้พื้นที่มีลักษณะแบบหมุนเวียนสลับกันปลูกระหว่างอ้อยและมันสำปะหลังที่จะเกี่ยวข้องกับราคา ณ ขณะนั้น

“ช่วงไหนที่ราคามันสำปะหลังต่ำเกษตรกรจะหันไปปลูกอ้อย และช่วงไหนที่ราคาอ้อยต่ำหรือตกไปที่ตันละ 850 ก็จะหันไปปลูกมันสำปะหลัง”

ในปี 2563 จนถึงปัจจุบันภาครัฐได้ออกนโยบายประกันราคาเพื่อสนับสนุนเกษตรกรผู้ปลูกมันสำปะหลัง กิโลกรัมละ 2.50 บาท เฉลี่ยผลผลิตต่อไร่อยู่ที่ 3,419 กิโลกรัม ถ้าถึงช่วงเก็บเกี่ยวผลผลิตแต่ราคาไม่เป็นไปตามนโยบาย ทางภาครัฐจะชดเชยส่วนต่างให้ เสมือนเป็นแรงจูงใจให้เกษตรกรปลูกอ้อยหันมาปลูกมันสำปะหลัง

เช่นเดียวกับในพื้นที่มัญจาคีรี ที่ปัจจุบันมีพื้นที่ทำการเกษตรสำหรับปลูกมันสำปะหลัง 70 % ปลูกอ้อย 30% นโยบายประกันราคามันสำปะหลัง  2.50 บาทต่อกิโลกรัม และราคาอ้อยปี  2563 อยู่ที่ 850 บาทต่อตัน ปีนี้ราคาอ้อยขยับขึ้นมาอยู่ที่ตันละ 1,000 บาท

นอกจากนโยบายนี้จะเป็นปัจจัยที่ทำให้คนหันมาปลูกมันสำปะหลังแล้ว ยังมีสถานการณ์โควิด 19 ที่กระทบต่อการเปิด – ปิดของโรงงานน้ำตาล ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับเกษตรกรผู้ปลูกอ้อย อีกทั้ง การปลูกมันสำปะหลังสามารถขุด เก็บเกี่ยวได้ตลอดเวลา ถึงแม้จะมีฝนตกทุกวัน ชาวมัญจาคีรีก็ขุดไปขายได้ทุกวัน

บางพื้นที่ให้ราคา 2.25 บาท บางพื้นที่ 2.55 บาท นับว่าเป็นราคาที่น่าพอใจ เกษตรกรมีความสุขกับการปลูกมันสำปะหลัง และคาดการณ์ว่า จำนวนผลผลิตมันสำปะหลังจะเพิ่มขึ้น แต่พื้นที่การปลูกอ้อยจะลดลง อย่างไรก็ตาม โรงงานอ้อยได้เข้ามาส่งเสริม สร้างแรงจูงใจให้เกษตรกรหันกลับมาปลูกอ้อย แต่ชาวเกษตรกรปลูกอ้อยจะประสบปัญหาภัยแล้งและมีบทเรียนจากการที่ตัดอ้อยไม่ทันทำให้เกิดอ้อยค้างไร่ หรืออ้อยร้าง

นายสมพร กล่าวว่า การขยายตัวของโรงงานน้ำตาลในอำเภอบ้านไผ่  ที่นับว่าเป็นโรงงานน้ำตาลขนาดใหญ่ของภาคอีสาน ซึ่งตอนนี้ยังไม่มีการขับเคลื่อนโดยมีปัจจัยหลายอย่างที่ไม่เอื้ออำนวยต่อ เนื่องจากเกษตรกรส่วนใหญ่ พื้นที่อ.มัญจาคีรีไปจนถึงอ.บ้านไผ่ มีการลดพื้นที่ปลูกอ้อยลง คิดเป็น อ้อย 30% มันสำปะหลัง 70%

“ถ้าราคารับประกันมันสำปะหลังยังอยู่ที่ 2.50 บาทต่อไป ผมคิดว่าการปลูกอ้อยในอนาคตจะเหลือแค่ 10%  มันสำปะหลัง  90%  และโรงงานจะขาดแคลนอ้อย อาจจะมีการส่งเสริมประเทศเพื่อนบ้าน หรือปรับขึ้นราคาอ้อยตันละ 15,000 บาท เพื่อสู้กับมันสำปะหลัง”นายสมพรให้ความเห็น

อย่างไรก็ตามคนส่วนใหญ่ในพื้นที่จะทราบกันดีว่าสถานการณ์ราคาอ้อยตอนนี้เป็นอย่างไร จึงได้ปรับเปลี่ยนมาปลูกมันสำปะหลัง อีกทั้ง ตอนนี้อาหารสัตว์ และน้ำมันราคาแพง ทำให้ราคาหัวมันสำปะหลังมีราคาคงที่ 2.50 บาท เกษตรกรจึงหันมาปลูกมันสำปะหลังที่ในช่วงนี้นับว่ามีความมั่นคงมากและเป็นที่น่าพอใจของเกษตรกรเป็นอย่างมาก

นายสมพร ยังได้กล่าวถึง ‘สินเชื่อหัวขบวน’ ที่เป็นโครงการของธ.ก.ส. อีกว่า ตนได้เข้าร่วมโครงการสินเชื่อหัวขบวนเช่นเดียวกัน แต่ยังไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร จึงได้หารือกันระหว่างกลุ่มมันสำปะหลังแปลงใหญ่กับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนโคขุน จ.สกลนคร  เกี่ยวกับการจัดสรรพื้นที่ปลูกมันสำปะหลังไว้สำหรับแปรรูปเพื่อทำอาหารสัตว์โดยมี ธ.ก.ส. เป็นหน่วยงานสนับสนุน ให้เป็นหัวขบวนของโครงการสินเชื่อหัวขบวน

นอกจากนี้ยังได้มีการจัดตั้งองค์กรต่างๆ อยู่ระหว่างการจัดตั้งคณะกรรมการแต่ละเขต เช่น กลุ่มร้อยแก่นสารสินธุ์ เพื่อคัดเลือกเกษตรกรที่สนใจและอยู่ภายใต้การดูแลของ ธ.ก.ส. เข้าโครงการสินเชื่อหัวขบวน โดยจะสนับสนุนการซื้อโคขุนไว้เลี้ยง ครอบครัวละ 5 ตัว ตัวละ 30,000 บาท มีเป้าหมายเพื่อให้เกษตรกรเลี้ยงโคขุนให้ได้น้ำหนักตามเกณฑ์เพื่อส่งออกประเทศจีน

รวมทั้งได้ยังมีโครงการสินเชื่อเพื่อสนับสนุนการสร้างโรงเรือนเสนอให้ 28,000 บาทต่อครอบครัว และสนับสนุนการทำประกันชีวิตโคตัวละ 400 บาท ซึ่งการเขียนแผนของวิสาหกิจชุมชนโคขุน จ.สกลนคร ที่เป็นหัวขบวนของภาคอีสาน คือ การแปรรูปมันสำปะหลังเป็นมันเส้นสะอาด และส่งเสริมการปลูกมันสำปะหลังให้มีคุณภาพเพื่อป้องกันราคามันสำปะหลังผันผวน อย่างน้อยเพื่อให้มีมันสำปะหลังไว้สำหรับเลี้ยงโคขุน

นายสมพร กล่าวว่า เราต้องมีการวางแผนการผลิต การแปรรูป เนื่องจากที่ผ่านมาราคามันสำปะหลังและผันผวนมาก ดังนั้น จึงต้องวางแผนที่เป็นรูปธรรมเกี่ยวกับการขับเคลื่อนทิศทางเกษตรกรในอนาคต เพื่อส่งเสริมเกษตรกรให้มีรายได้และมีความก้าวหน้าทางด้านความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

ถึงแม้สถานการณ์โควิดจะส่งผลกระทบ แต่อาชีพเกษตรกรถือว่าเป็นอาชีพที่มีความมั่นคงทางด้านอาหาร และสามารถรองรับสถานการณ์วิกฤตได้ดี

 


(เสนอทบทวนยุทธศาสตร์ข้าว)

นายฉัตรนพรัตน์ วีระศักดิ์ ประธานคณะกรรมการกลางเกษตรกรจังหวัดขอนแก่น กล่าวว่า ‘สถานการณ์ข้าว’ ขอนแก่น มีพื้นที่ปลูกนาข้าวประมาณ  2.5 ล้านไร่  ผลผลิตข้าวนาปีประมาณ  8 แสนเมตริกตัน รวมนาปรังอยู่ที่หนึ่งล้านหนึ่งแสนกว่าไร่ ถ้าหากมองในมหภาค 20 จังหวัด ขอนแก่นเป็นแหล่งปลูกข้าวอันดับที่ 5 อันดับที่ 1 คืออุบลราชธานี

ปัญหาข้าว คือ ปัญหาข้าวพื้นนุ่ม คือข้าวไวแสง มีผลผลิตต่อไร่สูง 750 –  800  กิโลกรัม/ไร่ เช่น ข้าวหอมภูพาน ข้าวแม่เตี้ย ข้าวแม่โจ้  2 เป็นต้น ส่วนใหญ่คนปลูกข้าวรับประทานเอง แต่การปลูกข้าวเชิงพาณิชย์เพื่อการส่งออกนั้นก็เป็นปัญหาสำคัญ โดยภาคอีสาน 20 จังหวัด และ 3 จังหวัดภาคเหนือ ที่ได้รับสิทธิพิเศษในการปลูกข้าวหอมมะลิ

ปรากฏว่ามีหลายเรื่องที่จะต้องนำมาทบทวนในยุทธศาสตร์ข้าว โดยเฉพาะข้าวเหนียวซึ่งต้องนำมาทบทวนในยุทธศาสตร์ข้าวเช่นกัน ในตลาดโลกข้าวที่อร่อยที่สุดในการประกวด world’s best rice award ในการประกวดข้าวโลกทั้งหมด 12 ครั้ง คือ ข้าวหอมมะลิของประเทศไทย ชนะ 6 ครั้ง

ผลผลิตข้าวหอมมะลิในประเทศไทยต่อไร่มีปริมาณต่ำอยู่ที่ 400 กิโลกรัม/ไร่ ในขณะที่ประเทศคู่แข่งผลผลิตอยู่ที่ 500 ถึง 600 กิโลกรัม/ไร่ โดยเฉพาะเวียดนามที่สามารถปลูกข้าวได้ปีละ 3 ครั้ง แต่ข้าวหอมมะลิหรือข้าวกข.ของประเทศไทยสามารถปลูกได้ปีละครั้ง

ประเทศที่สามารถผลิตข้าวได้มากที่สุดคือ ประเทศจีน ล่าสุดมีพันธุ์ข้าวยักษ์ที่เมืองฉงชิ่ง ผลผลิตของจีน 1 ไร่ ได้ 2 เมตริกตัน ถ้าเทียบกับความยาวของข้าวหอมมะลิประเทศไทยซึ่งอยู่ที่ 7 มิลลิเมตร แต่ความยาวข้าวของประเทศจีนอยู่ที่ 10 มิลลิเมตร ซึ่งเป็นวิวัฒนาการในการปรับปรุงพันธุ์ข้าว ส่วนประเทศอินเดียเป็นประเทศที่ส่งออกข้าวมากที่สุด ปัจจุบันประเทศไทยส่งออกข้าวตกลงมาอยู่อันดับ 3 หรือ 4 ของโลก

(ข้าวมะลิประกัน15,000บ./ตัน)

ข้าวเพื่อบริโภคในครัวเรือน เกษตรกรส่วนใหญ่จะปลูกข้าวพื้นนุ่ม เพราะ ผลผลิตต่อไร่สูงแต่โรงสีข้าวและผู้ส่งออกไม่รับซื้อและตกกิโลกรัมละ 6-7 บาท ข้าวหอมมะลิ ข้าวขาว ข้าวเหนียว รัฐบาลชุดนี้ที่สืบเนื่องด้วยนโยบายรัฐบาลชุดก่อนมีการประกันรายได้ให้แก่เกษตรกรผู้ทำนาปลูกข้าว

ข้าวหอมมะลิ  20 จังหวัดของภาคอีสานอยู่ที่ตันละ 15,000 บาท ครัวเรือนละไม่เกิน 14 ตัน ข้าวหอมมะลินอกพื้นที่ (พื้นที่ภาคกลางหรือจังหวัดอื่นที่ไม่ใช่พื้นที่อีสานและภาคเหนือ 3 จังหวัด) ราคาอยู่ที่ตันละ 14,000 บาท ครัวเรือนละไม่เกิน 16 ตัน

ข้าวเปลือกเจ้าทุกสายพันธุ์ ตันละ 10,000 บาท ครัวเรือนละไม่เกิน 30 ตัน ข้าวเปลือกหอมปทุมธานี ตันละ 11,000 บาท ครัวเรือนละไม่เกิน 25 ตัน และข้าวเปลือกเหนียว (กข.) ตันละ 12,000 บาท ครัวเรือนละไม่เกิน 16 ตัน จึงต้องทำความเข้าใจแก่เกษตรกรในการปลูกข้าวให้ตรงต่อความต้องการของตลาดและผู้บริโภค และตรงตามผู้ประกอบการต้องการ

เมื่อปีที่ผ่านมาผลผลิตข้าวพื้นนุ่มมีมาก โรงสีข้าวและผู้ประกอบการต่างซื้อ เพราะเม็ดข้าวสวยแต่เมื่อนำไปเป็นวัตถุดิบผลิตภัณฑ์อื่น เช่น หมักเหล้า เส้นก๋วยเตี๋ยว เส้นขนมจีน เป็นต้น ปรากฏว่ารสชาติไม่ได้เหมือนเดิม เช่น เส้นก๋วยเตี๋ยวขาดไม่นุ่มหอม ไม่แน่น ซึ่งปีนี้ยิ่งทำให้ถูกกดราคาประเภทข้าวพื้นนุ่มมากขึ้น เพราะฉะนั้นเกษตรกรต้องใส่ใจปลูกข้าวที่ตลาดต้องการตรงตามสายพันธุ์

เมื่อวันที่ 21 กันยายน 2564 ที่ผ่านมา อธิบดีกรมการข้าวได้ให้การสัมภาษณ์ว่าได้เซ็น MOU กับผู้ประกอบการโรงสีทั่วภาคอีสาน 112 โรงสี ต่อแต่นี้ไปศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวและศูนย์ข้าวชุมชน จะต้องออกหนังสือรับรองให้แก่เกษตรกรที่ซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวตรงตามพันธุ์ไปปลูก

เมื่อนำไปขายที่โรงสีจะได้เงินเพิ่มจากโรงสีตันละ 100 บาท และตามเกรดของชนิดข้าว เพราะฉะนั้นเกษตรยุคใหม่ 4.0 ระบบแบบแปลงใหญ่และระบบอินทรีย์ก็ดี ที่สำคัญเมล็ดพันธุ์ต้องตรงตามกำหนด แต่ก็มีปัญหาเนื่องจากนโยบายรัฐแบนวัตถุมีพิษประเภทยากำจัดวัชพืช ปรากฏว่าวัชพืชมีการเจริญเติบโตงอกงามดีในแปลงนา ซึ่งจะเกี่ยวกับมาตรฐานคุณภาพข้าวที่นำไปขาย

สรุปภาพรวมผลผลิตปีนี้คาดว่าน่าจะดี ให้ระวังน้ำปลายปีอาจจะมีพายุเข้าหลายลูก ซึ่งกรมส่งเสริมการเกษตรได้เฝ้าระวัง ระบบผลิตแปลงใหญ่ 30 กันยายนนี้ จะสิ้นสุดการใช้เงิน 30 ล้าน ในการจัดหาเครื่องจักรกลการเกษตร ก็ต้องคอยดูว่าจะใช้นวัตกรรมที่นำมาพัฒนาคุณภาพในระดับต้นน้ำกลางน้ำให้ให้ได้ดีขนาดไหน

ในช่วงปีที่ผ่านมาข้าวพื้นนุ่มไวแสง ผลผลิต่อไร่สูงกว่าข้าวพันธุ์หลักที่เป็นสินค้าส่งออกของไทย ส่วนใหญ่ชาวนาในประเทศไทยมีพื้นที่นาน้อย จึงทำให้มีการปลูกข้าวที่มีผลผลิตสูงไว้สร้างภูมิคุ้มกัน คือ การเก็บไว้รับประทานเองเหลือถึงขาย แต่เหลือขายนั้นไม่เป็นที่ต้องการของผู้ซื้อ

สรุปเรื่องสถานการณ์ข้าว คาดว่าผลผลิตในปี 2564  หากไม่มีมรสุมหรือพายุเข้ามาผลผลิตอาจมากกว่าปีที่แล้ว แต่คุณภาพเชื่อว่าอาจมีสิ่งเจือปนจากเมล็ดวัชพืช เพราะไม่ได้ใช้สารพิษในการกำจัดวัชพืช คุณภาพข้าวก็จะดีต่อสุขภาพของมนุษย์

 

(ดันสินเชื่อชุมชนสร้างไทยเชื่อมแปลงใหญ่)

 

นายฉัตรนพวัฒน์ กล่าวถึงสถานการณ์โควิค 19 ว่า ได้ส่งผลให้ลูกหลานกลับมาอยู่บ้านมากขึ้น ทำให้ข้าวที่เป็นอาหารหลักมีความจำเป็นมากขึ้น ปัจจุบันวัยรุ่นบริโภคข้าวน้อยผิดปกติ เพราะมีอาหารอื่น แต่สถานการณ์ covid ทำให้ร้านอาหารปิดตัวลง จึงส่งผลดีทำให้ข้าวซึ่งเป็นสิ่งที่คนไทยบริโภคเป็นหลักกลับมาเป็นที่ต้องการ

“เราจะเห็นจากโรงสีในชุมชนที่ทำงานหนัก ข้าวในยุ้งฉางของครัวเรือนหมดไป ราคาข้าวในปีนี้อาจเพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากผู้คนต้องกักตุนอาหารเพราะไม่สามารถบอกได้ว่าสถานการณ์โควิดจะคลี่คลายลงตอนไหน”

ช่วงนี้รัฐใช้จ่ายเงินพันกว่าล้านในระบบผลิตแบบแปลงใหญ่ ในยุคใหม่ของขอนแก่น หลังจากไปซื้อเครื่องจักรกลทางการเกษตรแล้ว ผู้ทำแปลงใหญ่แต่ละแปลงได้ทำการถอดบทเรียนทบทวน พบว่ามีเวลาเตรียมตัวน้อย กรมการข้าวหรือกรมการส่งเสริมการเกษตร ไม่ได้มีรูปแบบความสำเร็จในการดำเนินงานมาให้เห็นเป็นรูปธรรม

เมื่อ 3 ปีก่อนโครงการสินเชื่อแปลงใหญ่ดอกเบี้ยร้อยละล้าน ให้เขียน Business Plan ปรากฏว่าไม่มีใครเอา แต่พอเป็นงบอุดหนุนจ่ายขาดให้เปล่าที่กู้มาให้นาแปลงใหญ่ใช้ไม่เกิน 3 ล้าน ซึ่งเวลากระชั้นชิดเลยคิดไม่ออก  ส่วนใหญ่จะเอาเครื่องจักรประเภทต้นน้ำ เช่น รถไถ  ระบบกลางน้ำจะมีรถเกี่ยวนวดข้าว แต่การแปรรูปมูลค่าเพิ่มยังขาดเครื่องมือ

กระทรวงการคลัง หรือธกส. จะต้องผันโครงการสินเชื่อชุมชนสร้างไทย ประมาณ 50,000 ล้าน ออกมา เนื่องจากโครงการที่ออกมาไม่สามารถปะติดปะต่อให้สมบูรณ์ได้ นาแปลงใหญ่ทั่วประเทศ 77 จังหวัดที่ได้รับเงินสนับสนุนองค์กรละไม่เกิน 3 ล้านบาท เชื่อว่ายังไม่บริบูรณ์ รัฐพยายามที่จะแปลงให้ชาวนาเป็นผู้ประกอบการใหม่ ซึ่งฝากให้ช่วยดูแลระบบสินเชื่อนาแปลงใหญ่ และสินเชื่อชุมชนสร้างไทยจะเป็นตัวเชื่อมต่อสิ่งที่ชาวนาขาด

พ.ศ. 2504 ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 1 ประเทศไทยมีประชากร 28 ล้านคน เป็นเกษตรกร 23 ล้านคน ปัจจุบันพ.ศ.2564  เราอยู่ในแผนฯฉบับที่ 12  และปีพ.ศ. 2565 จะเป็นฉบับที่ 13 ประเทศไทยมีประชากร 67 ล้านคน เหลือเกษตรกรแค่ 10 ล้านคน

อาชีพเกษตรกรต้องเข้มแข็งมากกว่านี้ เพื่อผลิตพืช สัตว์ อาหารเพื่อหล่อเลี้ยงคนในประเทศ ถ้าหากไม่เตรียมการจะเกิดรูปแบบปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงขึ้น ชาวนาหรือเกษตรกรจะผลิตเพื่อพออยู่พอกินสำหรับตนเอง ซึ่งจะกระทบคนส่วนใหญ่ของประเทศ เพราะฉะนั้นจงใช้ทรัพยากรและบุคลากรที่มีอยู่สร้างความมั่นคงด้านอาหาร

 

(หนุนรวมตัวสร้างจุดเปลี่ยน)

นายกิตติ กระภูชัย รองผู้อำนวยการฝ่ายบริการ สาขาภาคอีสานตอนบน ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (...) กล่าวว่า หน้าที่หลัก ธ.ก.ส. คือการอำนวยสินเชื่อ เพื่อส่งเสริมภาคการเกษตร ซึ่งตลอดระยะเวลา 50 ปีที่ผ่านมา ทางธนาคารตระหนักได้ว่า เงินทุนเพียงอย่างเดียว ไม่สามารถช่วยพัฒนาภาคการเกษตรของประเทศให้แข็งแรงได้  อีกสิ่งสำคัญที่ควบคู่กับเงินทุน คือ องค์ความรู้และการตลาด

ส่วนของการอำนวยสินเชื่อในสภาวะปกติ มีอัตราการเติบโตและมีผู้ใช้บริการมากกว่า 4 – 5 ล้านครัวเรือนทั่วประเทศ  ในทางกลับกันเมื่อเกษตรกรไทยต้องประสบกับสถานการณ์วิกฤตโควิด ซึ่งส่งผลต่ออัตราการเติบโตอย่างเห็นได้ชัด

“อาจจะมองว่าเกษตรกรไม่ได้รับผลกระทบ แต่เกษตรกรในบ้านเราปัจจุบัน โดยเฉพาะทางอีสาน ไม่ได้มีรายได้มาจากภาคการเกษตรเพียงอย่างเดียว” นายกิตติกล่าว

นายกิตติ กล่าวเพิ่มเติมเกี่ยวกับผลกระทบของเกษตรกรไทย จึงแม้จะประกอบอาชีพเกษตรเป็นหลัก แต่รายได้มาจากหลายทาง  สิ่งที่กระทบต่อเกษตรกรเกิดจากการขาดรายได้ในทางอื่น อาทิ การรับจ่ายหรือลูกหลานที่ไปทำงานต่างจังหวัด ด้วย นี้เองที่ส่งผลกระทบต่อกระแสเงินสดและสภาพคล่องทางการเงินของเกษตรกร   ในขณะที่เดียวกันเกษตรกรยังคงต้องแบกรับภาระหนี้เท่าเดิม

ทั้งนี้ธ.ก.ส.ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของผลกระทบดังกล่าว ทางธนาคารมีการออกมาตรการเพื่อช่วยเหลือเกษตรกรที่ได้รับผลกระทบ  โดยการออกมาตรการผ่อนปรน อาทิ มาตรการการพักหนี้ตามความสมัครใจ มาตรการผ่อนชำระหรือ care plus เป็นการชำระหนี้บางส่วนตามศักยภาพและขยายเวลาการชำระหนี้

มาตรการสินเชื่อระยะสั้นฉุกเฉิน เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรที่ความต้องการใช้เงินในสภาวะฉุกเฉิน ซึ่งปัจจุบัน ธ.ก.ส. ได้อำนวยสินเชื่อฉุกเฉินช่วยเหลือแก่เกษตรกรภาคอีสานประมาณ 4 -5 พันล้านบาท โดยแบ่งเป็น เขตอีสานตอนบน 12 จังหวัด ประมาณ 2 พันล้านบาท

พร้อมทั้ง มาตรการด้านการตลาด มาตรการช่วยเหลือผู้ประกอบการ SME โดยทางธนาคารให้ความสำคัญเรื่องของ “การทำน้อย ได้มาก” มุ่งเน้นการสร้างมูลค่าเพิ่ม เช่น มันสำปะหลัง นอกจากเกษตรกรขายในรูปแบบของ หัวมันสด ในปัจจุบันการเลี้ยงโคเนื้อ-นม ได้รับความนิยมโดยเฉพาะในภาคอีสานตอนบน เนื่องจากค่าตอบแทนที่สูง โดยมุ่งให้ความสำคัญในเรื่องของการลดต้นทุนอย่างอาหารสัตว์

ส่วนผสมที่สำคัญที่สุดของอาหารโค ก็คือมันสำปะหลัง ตนมองว่าควรส่งเสริมการสร้างรายได้เพิ่มโดยเกษตรกรควรมีการแปรรูปเป็นมันเส้นสะอาด ส่งโรงงานอาหารสัตว์ โดยมุ่งหวังบทบาทขององค์กรภาคการเกษตร หรือวิสาหกิจชุมชน ที่จะเข้ามามีส่วนร่วมในการหัวขบวน ซึ่งทางธนาคารพร้อมให้การสนับสนุน

รวมถึงโครงการช่วยเหลือเกษตรกรของทางรัฐบาลอย่าง โครงการธุรกิจชุมชนสร้างไทย มีมติครม.อนุมัติวงเงิน 5 หมื่นล้านบาท ให้ทาง ธ.ก.ส. หน้าที่จ่ายสินเชื่อให้เกษตรกร อัตราดอกเบี้ยร้อยละ 0.01 หรือเทียบเท่ากับ  1 ล้าน ดอกเบี้ย 100 บาท เพื่อสนับสนุนเกษตรกร

ปัจจุบันทั่วประเทศจ่ายไปเพียง 5 พันล้านบาท ยังมีวงเงินเหลืออีก 4 หมื่นล้านบาท ซึ่งจะหมดเขตภายในวันที่ 30 พฤษภาคมปีหน้านี้แล้ว ตนมองว่าเป็นสินเชื่อที่มีประโยชน์ทั้งในเรื่องของการเป็นวงเงินหมุนเวียนภาคการเกษตร

สัดส่วน GDP ภาคการเกษตรของประเทศ มีแนวโน้มอัตราการเติบโตถดถอยทุกปี แต่ในทางกลับกันศักยภาพการผลิตภาคการเกษตรของประเทศมีความเหมาะสมอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้อยากจะเชิญชวนทุกภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วมในการสร้างจุดเปลี่ยนของภาคการเกษตร

 

(เกษตรยุคใหม่ต้องใช้เทคโนโลยี)

นายกิตติ กล่าวถึงทิศทางภาคการเกษตรยุคใหม่โดยมุ่งส่งเสริมการทำเกษตรผสมผสานหรือเกษตรทฤษฎีใหม่เพื่อลดความเสี่ยง  พร้อมทั้ง มองว่าภาคการเกษตรในประเทศควรเดินทางคู่ขนาน  โดยการสร้างความมั่นคงให้กับภายในประเทศ ทั้งระดับครัวเรือน การผลิตที่เพียงพอต่อความต้องการบริโภคควบคู่กับการผลิตเพื่อการค้า

รวมถึง สร้างเสริมองค์กรความรู้เพื่อการค้าแก่เกษตรกรในเรื่อง  “ของดี ราคาสูง” ที่คงต้องคำนึงถึงการพัฒนาคุณภาพ เพิ่มประสิทธิภาพในการแข่งขัน ตนมองว่าควรพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อใช้เป็นเครื่องมือในภาคการเกษตรที่มีส่วนช่วยเรื่องการลดต้นทุน และให้ความสำคัญการใช้เทคโนโลยีในการทำการเกษตรสู่ภาคการเกษตรยุคใหม่

บายไลน์ นางสาวณิชาบูล เชิมชัยภูมิ ,นางสาวขวัญฤทัย แก้วหนองตอ ,นางสาวเบญญา วัฒนะ

(เรียบเรียง)

แสดงความคิดเห็น